Bazalt taşı, kullanımı yaygın olan bir taştır. Doğa, keşfedilmeyi bekleyen bir kıta gibidir. Her gün yeni yapılar keşfediliyor. Doğada bulunan birçok madde kesinlikle günlük hayatımızın bir parçasıdır. Kiminden kolye, kiminden elbise, kiminden ev eşyası yapılır. Doğal taşın bir şekilde herkesin dikkatini çektiğine şüphe yoktur. Günümüzde adı geçen doğal taşlardan biri de bazalttır. Bazalt, siyah, sert bir volkanik kayadır. Yoğun yığınlar şeklindedir. Doğada damarlar ve su akıntıları şeklinde bulunur. En güzel özelliklerinden biri de altıgen prizma oluşturabilmesidir. Dünyada birçok bazalt vardır. Bunlardan bazıları;
- Güney ve Kuzey Amerika
- Hindistan
- Afrika
- Birleşik Krallık
- Almanya
- İrlanda
Olmak üzere bu ülkelerde özellikle başlıca bazalt taşları bulunur. Ülkemizde ilk zamanlarda Şanlı Urfa’nın Siverek ilçesi, Tokat ve Sinop iline bağlı Boyabat civarında bulunmuştur. Birçok bazalt türü vardır. Gözle görünen ise asıl olivin bazalttır. Ayrıca olivin bazalt doğada en bol bulunan bazalt türüdür. Kahverengi mika ve kuvars içeren bazalt doğada oldukça az bulunur.
Bazalt Taşı Kullanım Alanları
Üstün özellikleri nedeniyle Bazalt taşı artık birçok alanda kullanılmaktadır. Bu alanlardan biri de şüphesiz inşaat sektörüdür. Farklı dozaj ve oranlarda kullanılarak beton bileşimine ilave edilir. Bazalt dayanıklılık açısından granitten daha serttir. Bu yapı nedeniyle kaldırım taşları vb. İş hayatında yaygın olarak kullanılmaktadır. Antik çağlardan beri inşa edilen yapıların mutlak taşlarından biridir. Örneğin Diyarbakır Behram Camii’nin yapımında bazalt kullanılmıştır. Bunun yanı sıra bazalt;
- Demiryolu yapımında kullanılır.
- Rijit ve sağlam yapısından dolayı yalıtım sistemlerinde kullanılır.
- Bu yalıtım sistemleri arasında gemi yalıtımı, ev yalıtımı, kazan ve iklimlendirme yalıtımı yer almaktadır.
Bunların yanı sıra pek çok alanda bazalt kullanımına rastlanmaktadır. Bazalt ayrıca denizaltı boru hattı sistemlerinde, özellikle doğal iletimde kullanılmaktadır. Bazalt bazı yerlerde Diyarbakır taşı olarak da adlandırılır. Diyarbakır Hanlarının yapısına bakarsak, çoğu otelin bazalt kullanılarak yapıldığını görürüz. Aslında bazalt bazı bölgelerde kültürel bir mirastır diyebiliriz.
Neden Bazalt Taşı Tercih Edilmektedir?
Bazaltın sert ve dayanıklı olmasının yanı sıra bir diğer önemli özelliği de siyah renkli olması ve yapısında ağır bir dokuya sahip olmasıdır. Bazalt kullanımı artmasıyla birlikte bazaltın kullanım alanı da değişmektedir. Bina yapımında yaygın olarak kullanılan bazalt, farklı inşaat alanlarında da yaygın olarak kullanılmaktadır. Farklı inşaat alanları arasında artık demiryolları ve asfalt inşaatları var. Bu kadar sık kullanılmasının en önemli nedeni, doğal koşullarla değişmeyen ve dayanıklı sağlıklı bir madde olmasıdır.
Bazalt Taşının Bulunduğu Ocaklar ve Şehirler
Türkiye tam anlamıyla bir bazalt cennetidir. Çünkü birçok bölge ve şehir dünyanın en iyi bazalt ocakları çeşitlerine sahiptir. Bazalt, taş ocakları için oldukça önemli bir hammaddedir ve işlendikten sonra birçok sektörde kullanılabilir.
Türkiye’deki başlıca bazalt ocakları şunlardır:
- Kayseri Bazalt Taş Ocağı
- Bergama Bazalt Taş Ocağı
- Diyarbakır Bazalt Taş Ocağı
Bu illerin haricinde de Bazalt çıkarılan şehirler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
| Elazığ | Erzincan |
| Erzurum | Eskişehir |
| Şırnak | Gaziantep |
| Giresun | Gümüşhane |
| Hatay | Kahramanmaraş |
| Kars | Kastamonu |
| Trabzon | Kırıkkale |
| Kırşehir | Kilis |
| Tokat | Kocaeli |
| Konya | Kütahya |
| Muş | Nevşehir |